Önceki serim "Okul Günlükleri"nde olduğu gibi, bu yazımda da eğitim hakkında bir konuya değineceğim. Bu sefer direkt olarak bana ait bir anıya değil, sizlere yardımcı olacağına inandığım bir deneyimime değineceğim.

En başta belirtmek isterim ki burada okuyacağınız şeyler tamamen benim izlediğim yöntemler belirtmektedir. Pasaport işlemlerini gerçekleştirmenin birden fazla yöntemi vardır. Eğer buradaki yöntemler sizin için uygun değilse, lütfen size uygun olan bir yöntem bulup işlemlerinizi ona uyarak gerçekleştirin. Atladığım, yanlış yazdığım yerler olabilir, herhangi bir işlem yapmadan önce iki kez kontrol edin!

Bu yazıyı okuyanların Erasmus+ programı hakkında kabaca bilgisinin olduğunu, üniversitenizin yürüttüğü Erasmus+ sınavında da sıralamaya girdiğinizi varsayarak yazıyorum. Eğer Erasmus+ programı hakkında bir fikriniz yoksa, önce bu programı araştırmanızı tavsiye ederim. Henüz sınav tarihiniz gelmediyse veya sonuçlarınız açıklanmadıysa, sadece bilgi için bu yazıyı okuyorsanız da işinize yarayacak bilgiler vereceğim. Bunların dışında, bu bilgilerin aslında sadece Erasmus+ adayları için değil, yurt dışına çıkacak diğer öğrencilerin ve/veya vatandaşlar için de geçerli olduğunu bilmenizi isterim. Yazıyı belli bir alanla sınırlandırmak hem vereceğim ayrıntılar, hem birinci elden yaşadığım deneyimler, hem de yazının kısa ve anlaşılır olması konusunda bana ve size yardımcı olacağı için burada sadece Erasmus+ adayları için pasaport alma işlemleri hakkında konuşacağım.

Pasaport işlemleri öncesi bilinmesi gerekenler

Bir pasaport başvurusunda bulunmak için il (veya ilçenizde) bulunan Nüfus Müdürlüğü dairesinde bir randevu oluşturmanız gerekmektedir. Bunu isterseniz e-Devlet üzerinden, isterseniz de NVİ'nin randevu sisteminden alabilirsiniz.

Erasmus+ öğrencisi olarak randevu alacağınız ve başvuru yapacağınız pasaport türü Umuma Mahsus (Bordo) Pasaport'dur. Başvuru yaparken size sorulduğunda bu seçeneği işaretlemelisiniz. Ayrıca randevu almak için bir HES koduna ihtiyacınız olacaktır. HES kodunu da e-Devlet üzerinden kolayca alabilirsiniz.

Randevu tarihleri bu yazının yazıldığı dönemdeki pandemi dolayısıyla çoğu yerde sadece 13:00 ile 16:00 arasında verilmektedir. Bu yüzden kendinizi bu saatlere göre ayarlamalısınız, diğer saatlerde randevu bulamayabilirsiniz. Randevunu tarihinizi belirledikten sonra hazırlamanız gereken birkaç belge vardır. Bu belgeleri hazırlamadan randevuya giderseniz eliniz boş döner ve tekrar randevu almanız gerekir. Bu belgeler bir Erasmus+ adayı için şöyledir:

• Kimlik kartınızın kendisi
• Son 6 ay içerisinde çekilmiş bir biyometrik fotoğrafınız
• Pasaport ücretini yatırdığınıza dair bir makbuz, dekont veya kanıt
• Eğer öncesinde varsa eski pasaportunuz
• Öğrenci belgesi (sistemde öğrenci olduğunuz gözüktüğü için gerekli olmayabilir fakat yine de yanınızda bulunsun derim)

Bu belgeleri hazır ettiğinizde randevunuza gidebilir ve işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Bu konuda aklınıza takılabilecek bazı soruları da hemen cevaplamak isterim.

Kimlik kartım yok, nüfus cüzdanı veya geçici kimlik belgesi ile işlem yapabilir miyim? Evet, bu belgelerin herhangi biri pasaport başvurusunda geçerli sayılacaktır.

Altı aydan eski bir biyometrik fotoğrafa sahibim, bunu götürsem sorun olur mu? Biyometrik fotoğrafların ücreti nedir? Altı aydan eski biyometrik fotoğrafınız ile başvuru yapamazsınız. Fotoğrafı çektirdiğiniz yere bağlı olmak üzere fotoğraf ücreti (4 kopya için) 20 TL ile 50 TL arası değişiklik gösterebilir.

Pasaport ücretini nereden yatırıyoruz, bu ücret ne kadardır? Bu sorunuza ayrıntılı bir şekilde yazının devamında cevap vereceğim.

Daha önce pasaport çıkartmadım, eski pasaport olması şart mı? Hayır, eğer daha önce bir pasaportunuz yoksa yerine herhangi bir şey getirmenize gerek yok.

Öğrenci belgesini nereden alırım? Öğrenci belgenizi direkt olarak e-Devlet üzerinden ücretsiz olarak alabilirsiniz. Bu konuya da yazının devamında ayrıntılı olarak değineceğim.

Benim aklıma takılan soruların bir çoğunu, sizin de aklınıza takılmış olabileceği için cevapladım. Eğer aklınızda bu evraklar hakkında başka bir soru varsa, yazının en altındaki yorum bölümünden yorum bırakabilirsiniz.

Randevunuz sırasında bilmeniz gerekenler

Mutlaka randevu saatinizden önce randevuyu aldığınız NVİ dairesine gidip Sıramatik cihazından sıranızı alın. Eğer yoğunluk yoksa, randevu saatiniz gelmese bile çağrılabilir ve işlerinizi daha erken halledebilirsiniz. Belgelerinizi eksiksiz tamamladığınızdan emin olun!

Tüm belgeleriniz tamamsa, sıra size geldiğinde bir vezneye gidip belgelerinizi teslim edecek ve görevlinin söylediği adımları yerine getireceksiniz. Burada herhangi bir zorluk olmayacaktır, sizden tek isteyeceği parmak iziniz ve 2 yeri imzalamanız olacaktır. Bu işlemlerin tümü 5 dakika kadar sürecek ve en sonunda sizden pasaportunuzun teslimat adresi istenecektir. İsterseniz ikametgâhınızın olduğu adrese verebilir, başka bir adrese teslim edilmesini istiyorsanız da belirtebilirsiniz. Bazı görevliler bunu sormadan direkt olarak ikamet adresinize gönderimi seçebilir, bu kısımda eğer pasaportunuzun başka adrese teslim edilmesini istiyorsanız sizin belirtmeniz daha iyi olacaktır. Adres bilginizi de verdikten sonra belgelerinizi zımbalayacak ve sizi genel müdürün ofisine yönlendirecektir. Size verdiği bu belgeyi teslim edecek ve NVİ binasından ayrılacaksınız. Pasaportunuz 1 hafta içerisinde belirttiğiniz adrese teslim edilecek ve pasaportunuzun süresince yurt dışı işlemlerinizde kullanabileceğiniz bir pasaporta sahip olacaksınız.

İşin özeti, sıfırdan bütün belgeleri hazırlamanız (fotoğraf çekimi, fotokopi işlemleri ve ücret ödenmesi) 3 saatinizi almayacak, NVİ dairesinde bulunacağınız süre ise size sıra geldikten sonra 10 dakikayı geçmeyecektir. Bu yüzden kafanıza takmanız gereken herhangi bir şey yoktur. Rahatlıkla işlemlerinizi halledebilir ve teknolojinin işinizi ne kadar kolaylaştırdığına bir kez daha tanık olabilirsiniz.

Yazıyı buraya kadar okuduysanız ve aklınıza takılan herhangi bir soru yoksa bu sayfayı şimdi terk edebilirsiniz. Bu kısımdan sonra burada belirttiğim bazı işlemlerin nasıl yapılacağını ayrıntılı bir şekilde anlatacağım. Eğer randevu, öğrenci belgesi alma ve ücret yatırmanın nasıl olduğunu bilmiyorsanız buradan sonrasını da okumanızı tavsiye ederim.

Pasaport randevusu nasıl alınır?

Pasaport randevusu için yukarıda da belirttiğim gibi isterseniz e-Devlet üzerinden, isterseniz de NVİ'nin kendi sitesinden işlem yapabilirsiniz. Eğer e-Devlet şifreniz varsa adımlar daha kolay olduğundan e-Devlet hesabınızı kullanarak almanızı tavsiye ederim. e-Devlet üzerinden pasaport sırası alma işlemleri ise şöyle gerçekleşiyor:

e-Devlet hesabınıza giriş yaptıktan sonra alt kısımdaki menüde bulunan "Arama" seçeneğine tıklayın ve çıkan yere "Pasaport" yazın.

Çıkan sonuçlardan "Pasaport Başvuru Randevusu" seçeneğini seçin. Açılan ekranın sağ alt kısmında bulunan artı (+) işaretine tıklayın ve sırasıyla şu adımları takip edin:

1. Bilgilendirme metnini okuyun, kutucuğu işaretleyin ve "Devam Et" tuşuna basın.
2. Pasaport türü seçimi yerinden "Umuma Mahsus Pasaport (Bordo)" seçeneğini seçin.
3. Randevu yeri seçiminde ilinizi ve size en yakın Nüfus Müdürlüğü dairesini seçin, bu kısımda ayrıca seçtiğiniz dairede ne erken randevu tarihinin ne olduğunu görebilirsiniz.
4. Kim için randevu aldığınızı seçin. Kendi adınıza, anne, baba veya (varsa) çocuklarınız adına randevu çıkartabilirsiniz. Erasmus+ adayı olduğunuzu varsayarak bu sayfada sadece "Kendisi" yazan seçeneği seçin.
5. Bu sayfada ise sizden randevu tarihinizi, saatini ve HES kodunuzu soracaktır. Bu bilgileri doldurun. Eğer HES kodunuz yoksa yine e-Devlet üzerinden HES kodu alabilirsiniz.
6. Son aşamada ise seçtiğiniz kişiler ve randevu tarihleri listelenecektir. Buradan da isimlerinizin üzerine tıklayarak randevunuzu oluşturabilirsiniz. Bu aşamayı da geçtikten sonra e-Devlet'e kayıtlı numaranıza NVİ'den bir bilgilendirme mesajı gelecektir. Bu mesaj geldiğinde randevunuz başarıyla oluşturulmuş demektir.

Böylelikle pasaport randevunuzu oluşturmuş bulunmaktasınız. Randevu saatinizde tüm belgelerinizle seçtiğiniz Nüfus Müdürlüğüne gitmelisiniz. Eğer bir e-Devlet hesabınız yoksa bu işlemleri NVİ sitesi üzerinden de kolayca yapabilirsiniz.

Pasaport ücreti nasıl yatırılır?

Bu sorunun cevabını ve güncel pasaport ücretlerini buradaki sayfadan bulabilirsiniz. Bu yazının yazıldığı tarih itibarıyla 1 yıllık pasaportun harç ücreti 332,10 TL, defter ücreti ise 180 TL'dir. Bir Erasmus+ öğrencisi olarak harç ücretinden muaf olduğunuzu belirtmek isterim. Defter ücreti ise pasaport süresi ne kadar olursa olsun hiçbir zaman değişmediği için pasaportunuzun süresi ne kadar olursa olsun ödeyeceğiniz ücret sadece defter ücretidir. Nüfus Müdürlükleri eğer 25 yaşını geçmediyseniz sizden aldığı pasaport defter ücreti ile 25 yaşınızı doldurduğunuz tarihe kadar pasaport çıkartacaktır. Eğer 25 yaşındaysanız okulunuzun size vereceği belge ile yine harç bedelini ödemeden pasaport alabilirsiniz fakat çıkacak pasaportun süresinin ne kadar olacağından emin değilim. Örneğin Haziran ayında doğduğum ve 2 ay içerisinde 20 yaşıma gireceğim için bana verilen pasaportun süresi 5 yıl, 2 ay süresindedir. Eğer harç bedeli yatıracak olsaydım ödeyeceğim ücret toplamda 1265,40 TL olacak iken sadece defter parası ile 180 TL'ye 5 yıllık pasaport sahibi oldum.

Pasaport ücretinizi yatırırken, eğer varsa banka hesabınızdan çevrim içi olarak https://www.gib.gov.tr adresinden ödeyebilirsiniz. Ben daha önce bu site üzerinden ödeme yapmadığım için size bu konuda yardımcı olamayacağım fakat biraz araştırma ile sizin bulabileceğinize inanıyorum.

Benim de yaptığım gibi, eğer bir Ziraat Bankası (veya diğer devlete bağlı bankaların birinde hesabınız) varsa direkt olarak mobil/online bankacılık üzerinden pasaport defter ücretini ödeyebilirsiniz. Eğer herhangi bir banka hesabınız yoksa daha fazla ayrıntı için yukarıdaki site üzerinden bilgi alabilirsiniz.

Ziraat Bankası uygulamasını kullanarak izlediğim yolları size göstereceğim. Siz de de eğer başka bir devlet bankasının uygulaması varsa benzer menülere girerek aynı işlemi gerçekleştirebilirsiniz.

1. Ziraat Bankası mobil uygulamasına giriş yapın ve ekranın sağ alt kısmında bulunan "Menü" tuşuna tıklayın.
2. Açılan sayfada yine ekranın en alt kısmındaki arama çubuğunu kullanarak "Pasaport" aratın. Eğer isterseniz aynı sonuçlara Ödemeler > Vergiler ve Resmî Kurumlar menüsünden ulaşabilirsiniz.
3. "Pasaport Satış Bedeli Ödeme" seçeneğine tıklayın.
4. Açılan sayfada sizden artık pasaportu alacağınız kişinin bilgileri istenecektir. İlk sayfaya kişinin TCKN bilgisini girerek devam edin.
5. Sonraki sayfada satış bedelini göreceksiniz, tek bir seçenek olacağı için o seçeneği seçin.
6. Daha sonra ücreti ödemek istediğiniz hesabınızı veya kartınızı seçin.

Bankanız otomatik olarak belirttiğiniz TCKN'ye sahip vatandaşın adına pasaport defter bedeli transferini gerçekleştirecektir. Daha sonra ödediğinize dair hesap hareketli kısmından dekontu alıp yazdırmayı unutmayın.

Öğrenci belgesi nereden alınır?

Bu işlem için de e-Devlet sistemini kullanabilirsiniz. İşlem için herhangi bir başvuru yapmanıza veya beklemenize gerek olmadığı için 5 dakika içinde belgeyi edinip yazdırabilirsiniz.

1. e-Devlet hesabınıza giriş yaptıktan sonra alt kısımdaki menüde bulunan "Arama" seçeneğine tıklayın ve çıkan yere "Öğrenci Belgesi" yazın.
2. Çıkan sonuçlardan "Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı" altındaki "Öğrenci Belgesi Sorgulama" seçeneğini seçin.
3. Açılan sayfada eğitim aldığınız üniversite ve bölümünüz hakkında bilgiler verilecektir. "Belge Oluştur" seçeneğini kullanarak öğrenci belgenizi oluşturabilir ve sonrasında yazdırabilirsiniz.

Bu yazıda sizlere anlatmak istediğim her şey bu kadar. Eğer aklınıza takılan bir yer veya sormak istediğiniz bir soru olursa aşağıdaki yorum bölümünden bana ulaşabilirsiniz. Buradaki işlemlerin aslında tüm vatandaşlar için geçerli olduğunu, fakat harç ücretinden muaf olmak gibi detayların sadece Erasmus+ adaylarına özel olduğunu unutmayın. Pasaport işlemlerinde kendi izlediğim yolu sizlerle paylaşmış oldum.